Βιβλιογνώμη στο Ανθολόγιο Νεολληνικής Ποίησης των εκδόσεων Όμηρος: Γράφει ο Μοσχόπουλος Γεράσιμος

 

Διάβασα την Ανθολογία Νεολληνικής Ποίησης των εκδόσεων Όμηρος του κ. Θεοφάνη Λ. Παναγιωτόπουλου. Πρόκειται για πληθώρα ποιημάτων με πλούσια νοήματα και ποικίλες θεματολογίες. Πιο συγκεκριμένα, στο  πρώτο ποίημα της ανθολογίας του κ. ΑΛΑΓΙΑΛΗ ΤΣΙΑΛΙΚ ΣΟΥΛΕΪΜΑΝ, στα “Τοπωνύμια των συνειδήσεων” ο ποιητής μιλά συμβολιστικά για τόπους συνείδησης και συμβολικά τους περιγράφει μέσω της Ινδίκτου στην 1η στροφή, όπου σε αυτήν την γιορτή οι χριστιανοί γιορτάζαν την αρχή της γεωργικής περιόδου. Ο δεύτερος τόπος είναι η αθωότητα που φέρουν οι λευκές πλαγγόνες-κούκλες. Στην τρίτη και τελευταία στροφή αναφέρεται συμβολιστικά η Βιλελμίνη που είναι αστερισμός που πήρε το όνομά του από την Βασίλισσα της Ολλανδίας που είχε παίξει ρόλο στην αντίσταση απέναντι στους Ναζί.  Στο δεύτερο ποίημα, ο Αργυρόπουλος Παναγιώτης με “Το πατρικό μου σπίτι” γράφει συμβολικά για το δράμα της οικογένειάς του, όπου μέσα σε αυτήν ήταν δυστυχισμένος και χρησιμοποίησε μια λεκάνη με λυγμούς που βρισκόταν κάτω από κρεβάτι του για να την κάνει θάλασσα και να φύγει για πάντα κολυμπώντας. Η κα ΑΧΕΙΜΑΣΤΟΥ ΟΛΓΑ στο αιώνιο ερώτημα αν αξίζει περισσότερο το ν’ αγαπάς ή ν’ αγαπιέσαι, μας απαντάει με τον τίτλο “Και τα δυο”. Η κα ΒΑΡΘΑΡΗ ΕΛΕΝΗ στην “Ουρά των λέξεων” παίζει με τις λέξεις ως γνήσια ποιήτρια σε ένα αυτοαναφορικό για την ποίηση ποίημα. Η κα Βερτινάκη Στέλλα στο ομότιτλο ποίημα με την γραφή “Μπράιγ” γράφει με ποιητικό τρόπο πως είναι εγνώμων για την γραφή, όπου τα άτομα που έχουν προβλήματα όρασης μπορούν να διαβάσουν. Η κα Γερακάρη Ανθή στην “Ανάσα” γράφει λυρικά κινούμενη κυρίως στον αισθητισμό για την απόλαυση του έρωτα. Η κα ΔΕΡΜΑΝΗ ΒΙΚΥ γράφει στην “Κακοφορμία” για αυτούς που υπόσχονται ζωή ιδανική αλλά στην πραγματικότητα σκοτώνουν με όπλα και με φτώχεια. Στην κατακλείδα γράφει πως δεν θέλει και πολύ ο άνθρωπος για να κακοφορμίσει. Ο κ. ΔΡΙΤΣΑΣ ΓΙΩΡΓΟΣ στο ποίημα “Μπουκιά και συχώριο” αναφέρεται σε όλα τα ψέματα που λέμε οι άνθρωποι στις σχέσεις μας και ο ίδιος παραδέχεται πως αξίζει να κάνεις όμως σχέσεις έστω και με ψέματα. Στο ποίημα “Η επέτειος” ο κ. ΕΥΑΓΓΕΛΑΤΟΣ ΚΩΣΤΑΣ τελεί ένα μνημόσυνο στους φίλους του που έχουν φύγει πια. Η κα ΖΑΓΑΡΗ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ στο μεταμοντέρνο ποίημα “Μικροί καθημερινοί θάνατοι” μιλά με έντεχνο τρόπο για το πως πεθαίνουν καθημερινά πολλά ζευγάρια που είναι εγκλωβισμένα σε μια σχέση ανούσια και προσπαθούν με καθημερινές ρουτίνες , όπως το πλύσιμο των πιάτων να διαφύγει από το θάνατο μάταια. Ο κ. ΖΑΧΑΡΑΤΟΣ ΣΠΥΡΟΣ εγκωμιάζει με έναν λυρικό παιάνα τον εθνικό μας ποιητή, Διονύσιο Σολωμό και ο τίτλος είναι “Αρχάγγελος του κάλλους”. Η κα ΖΩΓΡΑΦΟΥ ΑΡΓΥΡΩ-ΑΓΓΕΛΙΝΑ μιλά στην “Ασάφεια” πως η σύγχρονη εποχή χαρακτηρίζεται από μοναξιά αφού αλληλοσπαραζόμαστε με το άλλο μας μισό κι εντέλει αντί να κάνουμε σχέσεις, αιωρούμαστε κενοί στο κενό. Ο κ.ΚΟΣΣΙΩΡΗΣ ΣΤΡΑΤΟΣ στο ποίημα “Υπάρχουν δέντρα που δεν κάνουν καρπό” παραδέχεται πως σε κάποιους ανθρώπους παλιότερα ήταν πιο εύκολος ο αγοραίος έρωτας, παρά η συγκατοίκηση και ο γάμος με σκοπό την τεκνογονία. Ο κ. ΚΥΡΙΑΚΙΔΗΣ ΝΙΚΟΣ στο ποίημά του, “Φυσικά να βγάλετε την πόρτα-να χωρέσει” θεωρεί πως στον χώρο εργασίας βρίσκεις την πραγματική σου οικογένεια κι όχι στο σπίτι σου. Η κα ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΚΙΚΗ γράφει στο ποίημα “Η πολύτιμη συλλαβή μιας αμέριμνης πεταλούδας” γράφει συμβολικά για την αγάπη με λυρικό και συμβολικό τρόπο και ζητά από το σύντροφό της να μην της μιλά με λέξεις, αλλά με ανοιχτές αγκαλιές. Η κα ΛΑΡΕΝΤΖΑΚΗ ΓΚΙΩΝΗ ΜΑΡΙΑ στο ποίημα “Βυθός” γράφει για τις υποσχέσεις παλιών ερώτων που μείναν υποσχέσεις. Ο κ. ΜΑΚΡΙΔΗΣ ΣΤΑΥΡΟΣ στο ποίημα με την “Αγάπη” μιλά για αυτήν και όλα τα στάδιά της και αποκρίνεται στον επίλογο ότι θα είμαστε τυχεροί αν την βιώσουμε έστω και μια στιγμή. Η κα ΜΗΤΣΑΚΟΥ ΓΕΩΡΓΙΑ έγραψε έναν λυρικό ύμνο για την Σαντορίνη με το ποίημα “Καλντέρα”. Στο ποίημα “Ξημερώματα” ο κ. ΜΠΟΥΡΣΙΝΟΣ ΝΙΚΟΣ γράφει για τις σύγχρονες σχέσεις μεταμοντερνιστικά, όπου οι άνθρωποι έχουν αποξενωθεί αφού η γοργόνα είναι ξέμπαρκη και ο ναύτης πνιγμένος. Η κα ΝΕΡΟΜΗΛΙΩΤΗ ΣΟΦΙΑ στην “Ρωγμή” της γράφει ότι προτιμά να σκοτώσει την ελπίδα, παρά να περιμένει να πεθάνει το βράδυ για αναγεννηθεί το πρωί. Ο κ. ΠΑΒΕΝΟΣ ΜΥΡΩΝΑΣ κάνει τις αποτυχίες του έργα τέχνης και τα ρούχα μας κάνουν να φαινόμαστε άνθρωποι, αφού διαφέρουμε με αυτά από τα ζώα. Ο κ. ΠΑΝΑΓΙΩΤΑΡΑΣ Θ.ΝΗΚΟΣ στο ποίημα “Η ΑΠΟΛΟΓΙΑ ΕΠ’ ΑΥΤΟΦΩΡΩ” μιλά για τα παράλογα του τόπου του και πως έγινε αγρότης των λέξεων ως ποιητής και απολογείται που δεν μας υπερασπίστηκε παλιότερα. Στο απόσπασμα του ποιήματός του παραδέχεται πως ο Θεός μας εγκατέλειψε. Ο κ. ΠΑΠΑΘΕΟΔΩΡΟΥ ΓΙΑΝΝΗΣ στο ποίημα “Η φθορά” γράφει για τα δύσκολα των γηρατειών και πως την αλήθεια τους δεν την μαρτυρά μόνο το είδωλο στον καθρέφτη, αλλά και η ακαμψία του σώματος. Στην κατακλείδα αναφέρει πως προβάρει το πανωφόρι του απροσδόκητου τέλους. Στο ποίημα “Αρχαίο θέατρο” ο κ. ΠΑΣΤΑΚΑΣ ΣΩΤΗΡΗΣ γράφει έντεχνα και μεταμοντερνιστικά χωρίς να χρησιμοποιεί σημεία στίξεως για τις σύγχρονες σχέσεις αλλά παραδέχεται στο τέλος πως όλοι κάνουμε λάθη στις σχέσεις μας. Στο “Σημείο μηδέν της ύπαρξης” ο ΠΕΤΜΕΖΑΣ ΛΕΟΝΤΙΟΣ καταγγέλει την συγκάληψη του εγκλήματος που έγινε με το τρένο στα Τέμπη και συνεχίζει πως οι υπεύθυνοι και οι υπαίτιοι δεν συμβάλουν στην αποκάλυψη. Ο κ. ΡΟΥΣΣΟΣ ΧΡΗΣΤΟΣ με το ποίημα “Σου φωνάζω” φωνάζει δυνατά για την αγάπη του με λιτό τρόπο, αλλά γλαφυρό. Η κα ΣΚΛΕΙΔΑ ΣΟΦΙΑ με το ποίημα “Ευγνώμων” ευγνωμονεί τον Θεό που της χάρισε την ποίηση και μπορεί να βρίσκει φωλιά να κουρνιάσει η ψυχή της και να πολεμάει την ζωή. Με αυτήν την προοπτική θα μπορούσα να πω πως αποτελεί ένα ποίημα προσευχή. Η κα ΣΠΥΡΟΥ ΕΥΦΡΟΣΥΝΗ επίσης προσεύχεται αλλά ζητά από τον Θεό στην “Αντίστροφη μέτρηση”,που είναι μια αναμέτρηση με τον χρόνο, να μείνει για πάντα νέα, να μην υπομείνει το βάσανο του γήρατος.  Στο ποίημα “Τύψεις Κυνηγού” της κας ΣΤΑΜΑΤΕΛΟΥ ΝΟΝΗ μιλά με σχήμα οξύμωρο πως ήρθε αυτή τη φορά το τέλος του κυνηγού αλλά το όπλο του είναι άδειο από φυσίγγια και δεν πρόκειται να τον προστατέψει πλέον. Η κα ΣΥΡΜΟΥ ΒΑΝΙΑ γράφει 11+1 χαϊκού με παραδοσιακό περιεχόμενο και ωραίες εικόνες που περιγράφει όλες τις εποχές. Ο κ. ΤΣΑΠΑΛΙΑΡΗΣ ΒΑΣΙΛΗΣ στο ποίημα “Ταξιδευτής στο Αιγαίο” γράφει για τους πρόσφυγες που πνίγονται στο Αιγαίο με συμβολικό τρόπο αφού τους παρατηρεί σα γλάρος του Αιγαίου. Η κα ΤΣΕΛΙΟΥ ΠΑΠΠΑ ΣΩΤΗΡΙΑ στο ποίημα “Θάλασσα” προτιμά εντέλει τον φαντασιακό έρωτα ενός άστρου παρά την θάλασσα που την πιάνουμε και μας γλιστρά και χάνεται στον βυθό. Στο “Νυχτοδρόμιο” ο κ. ΦΙΛΙΠΠΑΚΗΣ ΓΙΑΝΝΗΣ γράφει για την κυνικότητα του Διογένη και παρομοιάζει στον επίλογο τον άδικο ύπνο της νύχτας με αυτόν της δημοκρατίας. Ο κ. ΧΡΟΝΑΣ ΓΙΩΡΓΟΣ γράφει στον “Αρχάγγελο του κάλλους” για κοπέλες που εργάζονται στον πληρωμένο έρωτα και έχουν χάσει μια δική τους συνάδελφο. Στην κηδεία υπάρχουν μόνο γυναίκες γιατί οι άντρες γι’ αυτές είναι μόνο καθάρματα κι έφυγαν από το νεκροταφείο με το ζόρι επειδή έκλεινε το βράδυ. Οι κοπέλες θέλαν να συνεχίσουν να θρηνούν εκεί.

 

Σε αυτό το σημείο θα αναφερθώ σε τρία ποιήματα πιο εκτενώς και πάλι αλφαβητικά με το επώνυμο, όπως έκανα και με τα υπόλοιπα. Το πρώτα από αυτά είναι η “Ακουστική Ολογραφία” του κ. Ευθυμίου Αντώνη. Ο ποιητής σε αυτό το ποίημα κάνει μια κρυφή παρομοίωση, αυτής της ακουστικής ολογραφίας με την λευκή πινελιά. Να σημειώσουμε εδώ ότι ολογραφία είναι επιστήμη και η πρακτική της παραγωγής ολογραμμάτων. Συνήθως, ένα ολόγραμμα είναι μια φωτογραφική καταγραφή ενός φωτεινού πεδίου και όχι μιας εικόνας που σχηματίζεται από έναν φακό και χρησιμοποιείται για την απεικόνιση μιας πλήρως τρισδιάστατης εικόνας του ολογραφωμένου αντικειμένου, που φαίνεται χωρίς τη βοήθεια ειδικών ποτηριών ή άλλα ενδιάμεσα οπτικά συστήματα. Το ίδιο το ολόγραμμα δεν είναι μια εικόνα και είναι συνήθως ακατανόητο όταν βλέπει κανείς κάτω από το διάχυτο φως του περιβάλλοντος. Με αυτήν την λογική κατά νού, ο κος Ευθυμίου συνεχίζει τον συμβολισμό του και αντιστοιχίζει την λευκή πινελιά με έναν ρήτορα που ως τεχνίτης άριστος εκφέρει τον άλογο λόγο, δηλαδή τον υπερρεαλισμό. Βέβαια, νωρίτερα την λευκή πινελιά την έχει βάλει στο επίκεντρο ενός πολύτιμου πίνακα και ο ζωγράφος θεωρείται αναρχικός. Η λευκή πινελιά ενώ φαινομενικά είναι μικρή, στην πραγματικότητα είναι άπειρη από άποψη του πόνου που εμπερικλείει. Η πινελιά αυτή δεν αποζητά το δήθεν σεβασμό της σαβουάρ βιβρ κοινωνίας,  που υποκρίνεται ότι την σέβεται και την θεωρεί ένα κουφάρι σα μια γέρικη ελιά, που όμως στα νιάτα του αναγνώστη του προσέφερε καταφύγιο. Επίσης, περιέχει έναν θυελλώδη έρωτα που θυμίζει σε αυτούν που χλευάζει την λευκή πινελιά τα μειονεκτήματά του, που φοβάται να αντιμετωπίσει. Θα μπορούσε επίσης να είναι η λευκή πινελιά μια φιλενάδα φωνακλού που τον  φίλησε ή ακόμη και το κωφάλαλο παιδί εκείνου που δεν καταλαβαίνει από υπερεαλισμό και θέλει όλα αυτά να τα καταχωνιάσει κάπου, αφού ντρέπεται να το κοιτάξει, όπως μας λέει ο ποιητής. Στον επίλογο του ποιήματος, η λευκή πινελιά ομολογεί ο ποιητής είναι μια ατέρμονη σιωπή σε όλη την πορεία της ζωής του ενός δήθεν πολίτη με σαβουάρ βιβρ που προτιμά να σιωπά παρά να λέει τα πράγματα  με το όνομά τους. Ο κ. Αντώνης Ευθυμίου συγκρούεται με το κατεστημένο που θέλει να σιωπούμε για πράγματα που μας κάνουν να αισθανόμαστε άβολα. Για αυτό τον λόγο η γραφή του ανήκει κατά κύριο λόγο στο μεταμοντέρνο ρεύμα και είναι ένα καταγγελτικό ποίημα, αλλά έχει και στοιχεία συμβολισμού και υπερρεαλισμού. Ο ποιητής ντύνεται με αναρχικά πολύχρωμα ρούχα και σπάει την σιωπή του δηθενισμού.

Το επόμενο ποίημα που θα αναφερθώ είναι της κας Παναγιώτας Μπλέτας με τίτλο “Στη χαραυγή της συνύπαρξης”. Η ποιήτρια ξεκινά το ποίημά της από το ξημέρωμα και προσθέτει πως το γιασεμί γλυκαίνει συμβολικά την καρδιά του σκοταδιού. Στην δεύτερη στροφή μας αποθαρρύνει η ποιήτρια από το να ακούμε τις “Σειρήνες” του πιο “ικανού” και του πιο “δυνατού” και να μην γκρεμίζουμε τα σκιρτήματα καλοσύνης. Στην επόμενο στροφή αναθεματίζει την πλάνη του εκλεκτού. Δεν είμαστε εκλεκτοί, αλλά φίλοι και η συνάντηση μας γεννά νέες αλήθειες. Η φύση μας είναι ενωτική. Στην επόμενη στροφή αναφέρεται συμβολικά στα σύννεφα και στον ήλιο ως προβλήματα και η ξεπέρασή τους και πως είναι ίδια για όλους μας. Αν το καταλάβουμε αυτό η ζωή μας θα είναι σαν ένα αρμονικό τραγούδι. Στην προτελευταία στροφή κάνει έναν παραλληλισμό με τα ποτάμια που καταλήγουν στην θάλασσα με τις ζωές των ανθρώπων. Μας προτρέπει οι διαφορές να γίνονται έμπνευση. Στον επίλογο του ποιήματός της προτρέπει όλους τους ανθρώπους να αφήσουν την αγκαλιά να γεννήσει κουβέντες που επουλώνουν τις πληγές μας, γιατί συμπεριλαμβάνει και τον εαυτό της. Η αγκαλιά παρομοιάζεται με μια σιωπηλή θαλπωρή. Τέλος, στην πρόταση κατακλείδα η ποιήτρια παραδέχεται πως δεν υπάρχει “νικητής” κι “ηττημένος”. Η ενότητα για την κα Μπλέτα είναι από τις πιο σημαντικές αξίες.

Το τελευταίο ποίημα που θα αναφερθώ είναι το “Καναρίνι σε ανθρακωρυχείο” του κ. Στόφυλα Ηλία. Ο τίτλος και μόνο μας παραπέμπει σε μεταμοντέρνο ποίημα και συμβολιστικό-υπερρεαλιστικό, αφού στην πραγματικότητα δεν υπάρχουν καναρίνια σε ένα ανθρακωρυχείο. Στον πρώτο στίχο του ο ποιητής γράφει για την γη που σε πήρε ψάχνει με το σπερματσέτο την ορυκτή σου ύλη, δηλαδή μέσα στο σκοτάδι ψάχνει με το κερί τον ενδόμυχο θησαυρό του. Στα έγκατα μετά συνεχίζει ο ποιητής πως θέλεις φως και κάποιον να αναπνέει τον επικίνδυνο αέρα. Τα καναρίνια τόσα χρόνια μέσα στο ανθρακλωρυχείο μείναν χωρίς ουρανό και για αυτό σταματήσαν να τιτιβίζουν, εκπαίδευε το ένα το άλλο στην αφωνία. Προτιμά ο ποιητής τα καναρίνια παρά παπαγάλους που θα έλεγαν ψέματα πως δεν έχει εσωτερικό πλούτο ο ποιητής και θα ήταν άνθρακες ο θησαυρός. Κάνει ένα πολύ εύστοχο λογοπαίγνιο του ανθρακωρυχείου που βρίσκεις διαμάντια με τη φράση “άνθρακες ο θησαυρός”, όπου δεν βρίσκεις τίποτα. Παρακάτω αποσυμβολίζει τα καναρίνια σε παιδιά και γράφει πως σκάβουν σε ρυθμό. Σε σκάβουν, σε κελαηδούν, σε αναπνέουν. Ο ποιητής γράφει με έναν οικουμενικό-συμβολικό τρόπο για την παιδική κακοποίηση. Επίσης αναφέρει τους κακοποιητές ως πρώιμα χαμένους. Είναι καταδικασμένοι να χαθούνε. Είναι επιστάτες των ορυχείων σου, δηλαδή του εσωτερικού σου κόσμου και της ζωής σου τα καναρίνια-παιδιά. Δεν είναι όμως νυχτερίδες να φτάνουν στις οροφές των σπηλαίων σου. Δεν είναι ολοκληρωτική η κακοποίηση. Όσοι επιβιώνουν σε αυτά τα μεγάλα βάθη, τα τρίσβαθα όπως τα αναφέρει ο ποιητής, γίνονται Πόλεις κι έχουν για καύσιμη ύλη την ορυκτή τους λήθη. Αυτοί που επιβιώνουν από τον σχολικό εκφοβισμό έχουν πλούσιο εσωτερικό κόσμο. Στην πρόταση κατακλείδα ο ποιητής μας αναφέρει ότι βγήκε από το τούνελ του ανθρακωρυχείου και τα πουλιά ήταν πνιγμένα, τα κρέμασε ο ουρανός, άλλα τους είχε τάξει. Ο ποιητής όμως επιβίωσε. Ο κ. Στόφυλας Ηλίας γράφει ένα αριστούργημα για τον σχολικό εκφοβισμό. Το έχτισε με συμβολισμούς και αλληγορίες με τα καναρίνια-παιδιά και το ανθρακωρυχείο ως έναν τόπο αναζήτησης του εσωτερικού πλούτου. Ο ποιητής στο τέλος θριαμβεύει σαν Κόμης Μοντεχρίστος!

Συμπερασματικά και συνολικά γράφοντας θέλω να δώσω συγχαρητήρια σε όλους τους συμμετέχοντες ως ένας αναγνώστης δίνοντας τα δικά μου νοήματα στα ποιήματα των ποιητών και ποιητριών! Κάθε ανάγνωση είναι κι ένα διαφορετικό νόημα! Εύχομαι καλοτάξιδο το Ανθολόγιο της Νεολληνικής Ποίησης και συγχαρητήρια και στον εκδότη Θεοφάνη Λ. Παναγιωτόπουλο για αυτήν την πρωτοβουλία! Καλοτάξιδο το Ανθολόγιο!

 

Με πολλή εκτίμηση,

 

Γεράσιμος Μοσχόπουλος

Ποιητής, Προγραμματιστής

  

 

Comment with Facebook